یزدفردا:علی آبادی خبرنگاریزدفردا :روی کعبه پوششی سیاه رنگ وجود دارد که به آن پرده کعبه یا جامه کعبه و به عربی کسوة الکعبه گفته می‌شود.

در زمان معاویه کسوه دوبار در سال تعویض می شد. تا مدت ها این سنت که پرده‌ی جدید بر روی پرده‌ی قدیمی انداخته می‌شد، رایج بود و این سنت تا زمان حکمفرمایی مهدی خلیفه عباسی ادامه داشت.پس از برگزاری حج در سال 160 هجری قمری او متوجه شد که پرده‌های روی هم قرار گرفته بر روی خانه کعبه باعث تخریب این خانه مقدس خواهد شد، لذا دستور داد تا تنها از یک پرده برای پوشاندن خانه کعبه استفاده شود.

براساس سنت هرساله، پرده و پوشش کعبه که پيشتر طي مراسم ويژه‌اي به سالخورده‌‌ترين پرده‌دار کعبه تحويل داده شده، نهم ذيحجه که روز عرفه است تعويض مي‌شود. و در حال حاضر اين مراسم به طور معمول به عنوان يک مراسم رسمي با حضور رياست کل امور مسجدالحرام و مسجدالنبي و تعدادي رهبران و رؤساي کشورهاي اسلامي برگزار مي‌شود.

پرده ابريشمي  کعبه 670 کيلوگرم وزن دارد و 150 کيلوگرم طلا و نقره براي دوخت آيات قرآن روي پارچه آن به کار رفته است.

ابعاد پرده کعبه 658 متر مربع است و از 47 قطعه تشکيل شده که هرکدام از آنها 14 متر طول 95 سانتيمتر عرض دارد.
 
پرده خانه خدا  که در آن از 120 کیلوگرم طلا و 30 کیلوگرم نقره استفاده شده است. پارچه حریر این پرده هر سال توسط یکی از کشورها هدیه می شود. بافت این پرده حدود هشت ماه با دست و ماشین های بافنده مخصوص طول می کشد. وزن نهایی آن هنگام نصب نزدیک به دو تن است و در روز عرفه طی مراسم خاصی تعویض می شود.

یزدفردا:علی آبادی خبرنگاریزدفردا :

پرده خانه خدا ؛ با قداست ترين شي و ساخت آن شريف ترين حرفه ها 

كعبه شريف ترين مكان ها براي مسلمانان است . در نگاه ظاهري به خانه خدا ، اولين چيزي كه در چشم مي نشيند ، پرده اي است كه كعبه شريف را پوشانده است . پرده کعبه و متعلقات آن از زمان حضرت ابراهیم ( ع) تا کنون آن چنان قداستی داشته که تمام جزئیات آن مورد توجه دقیق مردم بوده است.
 یکی از متعلقات کعبه که همواره مورد عنایت خاص مردم و حکومتها بوده پوشش یا همان «کسوة الکعبه» است. پرده کعبه در طول تاریخ شاهد تحولات بسیاری بوده و گاه دستمایه ای برای بهره برداریهای سیاسی و برخوردهای حاکمان و والیان نیز شده است.

تامين پرده خانه خدا درطول تاريخ افتخار سلاطين و حاكمان چندي بوده است . روزي اين افتخار براي حاكمان بغداد بود و زماني ديگر براثر تحولاتي اين سعادت نصيب حاكمان مصر و حتي در مقطعي نصيب  ايراني ها شد .

یزدفردا:علی آبادی خبرنگاریزدفردا :

چه کسی اولین پوشش را برخانه خدا قرار داد

تهیه پوشش برای خانه خدا سابقه‌ای طولانی دارد، این پوشش مراحل مختلفی را طی کرده تا به پرده امروزی رسیده، پرده‌ای که از مقادیر بسیاری طلا، نقره و حریر تهیه و وزنی بالغ بر دو تن دارد.

پرده کعبه  پوششی سیاه رنگ است که ساختمان کعبه با آن پوشیده می شود و به آن پیراهن کعبه و جامه کعبه نیز گفته می شود.

پوشاندن خانه کعبه سابقه‏ ای طولانی دارد. البته درباره اینکه چه کسی نخستین بار کعبه را پوشاند اختلاف نظر وجود دارد.د

نخستین کسی که خانه کعبه را پرده پوشانید تُبع حمیری پادشاه یمن بود. حضرت علی(ع) نیز همه ساله از عراق برای کعبه پرده‌ای می‌فرستاد.

برخی از پژوهشگران بر این باورند که پرده ی خانه خدا نخستین بار توسط حضرت اسماعیل (ص) تهیه شد، اما بنا به استناد به بعضی منابع « توبا »، پادشاه هومای یور در یمن این سنت را برای نخستین بار بدعت نهاد.

شاید اولین کسی که به پوشاندن خانه کعبه اقدام کرده حضرت اسماعیل (ع) باشد. روش ساخت خانه‏ ها در آن زمان به گونه ‏ای بوده که درون آن از دید رهگذران در امان نبود و با باز شدن در، خانه و ساکنان آن در معرض دید رهگذارن قرار می گرفتند.

همسر اسماعیل که زنی نجیب بود و این مسئله برای او بیشتر رنج آور بود به همسرش اسماعیل پیشنهاد می کند پرده ‏ای بر در خانه آویزان کنند تا خانه از دید افراد بیگانه در امان باشد. از این‏رو تصمیم می گیرند خانه خدا را نیز که سنگها از آن بیرون زده و منظره خوشایندی نداشت بپوشانند.از این رو حضرت اسماعیل مقداری پشم گوسفند جمع کرد و آن را به قبایل اطراف داد تا برای کعبه پوششی مناسب ببافند. هر قسمت از پرده که آماده می شد، آن را بر کعبه آویزان می کردند تا آنکه مراسم حج فرا رسید، اما هنوز قسمتی از خانه کعبه بدون پرده باقی مانده بود.

به پیشنهاد همسر اسماعیل، قسمت باقی مانده را با حصیر پوشاندند. هنگامی که حجاج آمدند، از این کار شگفت زده شدند و پوشش خانه کعبه برای آنان بسیار جالب به نظر آمد. بنابراین تصمیم گرفتند برای کسی که این کار را کرده، هدیه ‏ای جمع آوری کنند. هر طایفه از اعراب چیزی آورد و حصیر را از کعبه گرفتند و پرده کعبه را تکمیل کرده و بر آن نصب کردند.

در روایت دیگری نیز از امام صادق(ع) نقل شده که فرمود: حضرت آدم (ع) کعبه را به وسیله مو پوشانید و حضرت ابراهیم با الیاف گیاهی و حضرت سلیمان با قبطی.

البته روایت دوم که در آن پوشش کعبه به سه پیامبر نسبت داده شده که با سه جسم متفاوت کعبه را پوشاندند منافاتی با روایت اول ندارد که بگوییم : نخستین کسی که کعبه را با پارچه پوشانید اسماعیل و همسر او بودند.

یزدفردا:علی آبادی خبرنگاریزدفردا :

پادشاه یمنی که برای خراب کردن امده بود و خانه خدا را پوشاند

بنا به روایات تاریخی سال ۲۲۰ قبل از هجرت پیامبر اکرم (ص)، شاه تبع حمیری، پادشاه یمن، به قصد ویران کردن مسجدالحرام و خانه کعبه به راه افتاد. اما در بین راه سخت بیمار و زمین گیر شد.

وی به راهنمایی یکی از عربهای بیابانگرد برای خانه خدا نذر کرد و شفا یافت.

بنابراین برای آن دری با قفل و پوششی برای آن ساخت. این پادشاه یمنی ابتدا خانه را با پوششی از برگ درخت نخل پوشاند و بعد پارچه ای یمنی روی آن کشید و آخر سر با پارچه ای نرم و نازک و لطیف آن را پوشاند.

جانشینان دنبال کار او را گرفتند و سالها پوشش خانه کعبه را آماده می کردند.

آنها خانه خدا را با پارچه های یمنی قرمز راه راه می پوشاندند.

یزدفردا:علی آبادی خبرنگاریزدفردا :

وضعیت پوشش کعبه قبل از اسلام و در دوران جاهلیت

در دوره پیش از اسلام ،در دوره قصی بن کلاب از نیاکان پیامبر(ص) قبیله قریش مسئولیت تهیه پوشش خانه را بر عهده گرفت و امر پرده داری و کلید داری خانه خدا بر عهده این طایفه بود . تا اینکه یکی از ثروتمندان بزرگ مکه به نام "ابوربیعه مخضومی" بخشی از این وظیفه را پذیرفت.المخضومی که مردی توانمند و دارا به نام  به قوم حاکم بر مکه (قریش) پیشنهاد داد که یکسال تهیه ی کسوه برعهده ی او باشد و سال دیگر بر عهده ی قریش، قریش نیز این کار را پذیرفت و این پیمان تا زمان مرگ او ادامه داشت.

از آن زمان، یکسال او پوشش خانه کعبه را تدارک می دید و سال دیگر قریش این کار را به انجام می رساند. 

قریش مسئول پوشش خانه خدا

 تا زمان حیات قوم قریش، اجازه تعویض پرده ی خانه ی خدا به حضرت رسول اکرم (ص) داده نشد اما پس ازآن حضرت محمد (ص) پرده را تعویض کرده و این تا زمانی  بود که پرده به طور تصادفی آتش گرفت،  پس از آن حادثه ، حضرت محمد (ص) خانه ی کعبه را با پارچه ی یمنی پوشاند و این مسئولیت پس از ایشان بر عهده ی خلفای عرب نهاده شد.

نخستین زنی که در دوره جاهلیت این کار را کرد

اما گاهی هم افراد به صورت موردی پوشش خانه را تهیه می کردند. نخستین زنی که در دوره جاهلیت این کار را کرد،

نبیله بنت حباب مادر عباس بن عبدالمطلب عموی پیامبر اکرم (ص) بود. او حاجتی داشت، نذر کرده بود و حاجتش را که گرفت، پوشش خانه کعبه را تهیه کرد.

یزدفردا:علی آبادی خبرنگاریزدفردا :
. قبل از اسلام کعبه در روز عاشورا پوشانده شد.

قریش نیز به خصوص در اواخر عصر جاهلیت همواره بر کعبه پرده می پوشاندند که رنگ آن یا سبز و یا زرد بود و جنس آن خز یا موی بافته شده، پوست و یا پارچه با نقشه راه راه از یمن و یا پارچه های عراقی بود. حتی گفته شده که پرده هایی از عهد جاهلیت تا زمان معاویه بر کعبه باقی مانده بود که مردم پیشنهاد کردند این پرده ها برداشته شود.

در عصر اسلام اولین کسی که به کعبه پرده کرد

در عصر اسلام اولین کسی که به کعبه پرده کرد ، پیامبر بزرگوار اسلام بود که در جریان فتح مکه این کار را انجام داد. جنس پوشش از پارچه یمانی بود و پیامبر آن را از بیت المال تهیه کرد.

در دوره قصی بن کلاب از نیاکان پیامبر(ص) قبیله قریش مسئولیت تهیه پوشش خانه را بر عهده گرفت حضرت محمد(ص) برای اولین بار بعد از فتح مکه پوششی از پارچه یمانی تهیه نمود.پس از ایشان نیز ، خلیفه ها و حضرت علی (ع)  کارش را ادامه دادند و گاه جامه ای از پارچه های یمنی و گاه از پارچه های سفید مصری بر خانه کعبه پوشاندند. خلیفه ها و پادشاهان مسلمان، در دوره های مختلف، این کار را وظیفه و افتخاری بزرگ تلقی می کردند.

عهد ابوبکر

در عهد ابوبکر از جنس پرده کعبه اطلاعی در دست نیست و در هیچیک از منابع موجود سخنی از آن به میان نیامدهاست.

عهد عمر

در عهد عمر پرده کعبه از جنس «قبطی» بود که نوعی پارچه مصری است. عمر به عامل خود در مصر نامه ای نوشت و از او خواست که پرده کعبه در آنجا بافته شود و از آن زمان به بعد پرده را مصر تأمین می کرد.

عهد عثمان

عثمان نیز همین کار را می کرد و پرده از «قبطی» تهیه می شد و گاهی هم از بردهای یمانی بود .

تهیه پرده از خراسان و مصر

در زمان یزید بن معاویه کعبه را با دیباج خسروانی پوشاندند و همچنین در عصر ابن زبیر و عبد الملک بن مروان نیز کعبه با دیباج پوشانیده شد و هر کدام از این سه نفر را به عنوان اولین کسی که پرده دیباج بر کعبه کرد ،‌ نام برده اند.

به گفته برخی مورخان در زمان یزید و ابن زبیر پرده کعبه گاهی از خراسان می آمد و گاهی نیز از مصر و خراسان پرده ای ارسال و هر کدام زیباتر بود ، آن را می پوشاندند. در زمان عبدالملک پوشش کعبه را نخست در مسجد پیامبر(ص)  می گستردند ، سپس جمع کرده و به مکه می آوردند.

زمان مامون

طبق گزارش تاریخ از عصر عباسیان، نخستین پوشش کعبه، به زمان مأمون مربوط می شود در زمان مامون کعبه را هر سال سه بار می پوشانیدند، یک بار در روز ترویه با دیباج سرخ، بار دوم در اول رجب با قبطی و مرتبه سوم در بیست و هفتم رمضان با دیباج سفید.

در زمان مامون خلیفه عباسی پرده خانه کعبه سه بار در سال تعویض می‌شد. پرده‌ای با خط قرمز رنگ در هشتم ذی‌الحجه ، پرده دارای قباطی سفید در اول رجب و پرده با زربافت قرمز در بیست و نهم رمضان بر روی خانه کعبه کشیده می‌شد.

در سال 810 هجری قمری پارچه مزین و رنگارنگی در ضلع جلوی خانه کعبه آویخته شد. پس از مدتی وقفه مجدداً این پارچه در سال 819 هجری قمری آویخته شد و تا امروز نیز این کار ادامه دارد.

عهد متوکل عباسی

در عهد متوکل عباسی نیز به همان سنت رفتار می شد و گاهی هر دو ماه یکبار کعبه پوشانیده می شد.

در عهد عباسیان گاهی پرده کعبه در بغداد بافته می شد و همین امر باعث رونق پارچه بافی در عراق شده بود و نقش مهمی در مرغوبیت و شهرت منسوجات عراقی داشت. گاهی هم از قریه تنیس مصر تهیه می شد که از جمله آنها در سال 162 در عهد خلافت مهدی عباسی بود.

تا سال 661 که پوشش کعبه به انحصار حاکمان مصر در آمد، پوشش همواره از طرف خلفای عباسی تهیه می شد و پرده را گاهی از مصر و گاهی از یمن و گاهی از خراسان تهیه می کردند.

ابن عبدربه (متوفای سال 328 هجری قمری) از پوشش کعبه در زمان خود چنین گزارش می دهد:

«همه بیت را می پوشانند مگر رکن حجرالاسود را که به اندازه یک و نیم برابر قامت انسان باز گذاشته می شود و چون موسم حج رسید کعبه را با «قبطی» که دیباج سفید خراسانی است می پوشانند و مادام که حجاج در حال احرام هستند همان کسوه سفید بر کعبه باقی می ماند و چون از احرام بیرون آمدند، یعنی روز عید قربان، به آن پرده ای از دیباج سرخ خراسانی می پوشانند که در آن خانه هایی است و در آنها حمد و تسبیح و تکبیر و تعظیم خدا نوشته شده است و کعبه تا سال بعد به همین صورت می ماند که دوباره به گونه ای که گفته شد ، پوشانیده شود. چون پرده ها بر روی کعبه زیاد شود به طوری که سنگینی آنها بر کعبه خطر داشته باشد،  قسمتهایی از آن برداشته می شود و آنها را خادمان بیت بر می دارند."

چون مهدی عباسی به خلافت رسید خادمان کعبه از انبوهی پرده‌ها روی کعبه شکایت کردند و گفتند بیم آن می‌رود که خانه صدمه ببیند.
مهدی عباسی خلیفه مسلمین دستور داد پرده‌ها را بردارند و تنها یک پرده بر آن بگذارند و سالی یک بار آن را عوض کنند. این سنت تا به امروز ادامه دارد و بر آن آیه‌هایی از قرآن قلاب دوزی شده ‌است.

یزدفردا:علی آبادی خبرنگاریزدفردا :

سال532  "رامشت" که یک تاجر ایرانی افتخار را داشت

در سال 532 به خاطر ضعف عباسیها و اختلافاتی که بوجود آمده بود پوشش کعبه از طرف خلیفه نرسید و در این سال مردی به نام «رامشت» که یک تاجر ایرانی بود ، پوششی از پارچه های نفیس به قیمت هجده هزار دینار مصری تهیه کرد و بر کعبه پوشانید.

اولین کسی که پارچه سیاه را بر کعبه پوشاند
پس از مامون، ناصرخلیفه عباسی پرده‌ای سبز رنگ را برای خانه خدا در نظر گرفت سپس تصمیم گرفت که از رنگ مشکی برای پرده استفاده کند و این رنگ تا امروز برای این پرده مقدس باقی مانده است.

الناصرالدین الله که در سال 575 هـجری قمری به خلافت رسید ، پوشش سبز رنگی از دیباج به کعبه پوشانید و از عهد مأمون تا این زمان پرده به رنگ سفید بود و سپس همو (ناصر) در سال 621 پرده ای به رنگ سیاه بر کعبه پوشانید و از این زمان به بعد رنگش همیشه سیاه بود.

یزدفردا:علی آبادی خبرنگاریزدفردا :

علیت سیاه پوشی کعبه از نظر یک مفتی

ابن ابوصیف مفتی مکه، در عصر خود از یکی از شیوخ نقل می کند: علت این که پوشش کعبه رنگ سیاه دارد این است که او زائرانی را که در طول تاریخ طوافش می کردند، از دست داده و عزادار آنهاست.

پارگی پرده و تهیه ان از مال خلیفه
در سال ۶۴۴ در اثر طوفان شدیدی که در مکه به وجود آمد، پرده کعبه پاره شد و نایب حاکم یمن از شیخ حرم به نام منصور بن منعه بغدادی خواست پرده را او تهیه کند. او گفت: پرده را فقط از مال خلیفه می توان تهیه کرد و مبلغ سیصد هزار دینار قرض کرد و پرده ای از پنبه تهیه و به آن رنگ سیاه زد و به کعبه پوشانید.

اولین کس از ملوک مصر که پوشش کعبه را تقدیم کرد

بعد از انقراض عباسیان چندین سال پرده از یمن آمد و در سال 659 ملک مظفر از یمن فرستاد و اولین کس از ملوک مصر که پوشش کعبه را تقدیم کرد ، ملک ظاهر بند قداری بود که در سال 661 فرستاد و در سال 743 ملک صالح اسماعیل بن محمد قلاوون پادشاه وقت در مصر قریه ای را در نواحی قاهره در منطقه «قلیوبیه» برای پوشش کعبه و حجره نبوی وقف کرد.

بالا زدن پرده یا احرام بستن کعبه
از کسانی که درباره پرده کعبه در زمان خود اطلاعاتی به دست داده اند ابن بطوطه است که خود در سال ۷۲۵ عازم مکه شد و ماه های حج را در آنجا بود.

وی ضمن ارائه اطلاعات با ارزشی از منازل میان مدینه و مکه و وضع معیشت مردم مکه و حاجیان در آن زمان، درباره پرده می گوید: «در روز بیست و هفتم ذیقعده پرده کعبه را به اندازه یک و نیم برابر قامت انسان از چهار طرف بالا می برند تا دست ها به آن نرسد و این عمل را احرام بستن کعبه می نامند.»

با نزديك شدن به موسم حج و بنا بر يك سنت بسيار قديمي ، كناره هاي پرده خانه خدا اين روزها بالا زده شده تا پرده كعبه شريف با توجه به انبوه زائراني كه به حج مي آيند و قصد زيارت بيت الله الحرام را دارند ، سالم بماند.

پرده خانه خدا كه از ابريشم بافته مي شود با استفاده از بندهاي محكمي در طول سال به حلقه هايي كه در پاي ديوارهاي بيت الله وجود دارد ، بسته مي شود . لايه زيرين پرده خانه خدا سفيد رنگ است و وقتي كه ببينده از دور به خانه كه پرده از روي آن بالا زده شده است ، مي نگرد ، حالتي شبيه به احرام بستن در چشم او مي نشيند .

بالا زدن پرده خانه خدا معمولا تا عيد قربان به طول مي انجامد و به اين اقدام در اصطلاح عام " احرام بستن " خانه خدا مي گويند. ...

شکستن قرق تهیه پرده از مصر و پوشش کعبه با پرده ایرانی بافته شده در یزد 

تا این زمان عادت این بود که پوشش کعبه از طرف پادشاهان مصر تهیه می شد و کسی حق نداشت پرده ای برای کعبه بفرستد تا اینکه در سال ۸۴۸ شاهرخ میرزا فرزند امیر تیمور گورکان، پس از تلاش بسیار موفق شد که پرده را از ایران بفرستد.

ماجرا از این قرار بود که چون شاهرخ میرزا در سال ۸۰۷ در خراسان به سلطنت رسید، یکی از آرزوهای او این بود که پرده کعبه را تهیه کند ولی تهیه و ارسال پوشش کعبه در انحصار پادشاهان مصر بود. شاهرخ طی نامه ای به «الملک الاشرف» تقاضاهایی از او کرد که مهمترین آنها این بود که اجازه دهد پوشش کعبه را او تهیه کند.

سلطان مصر نپذیرفت و نامه های متعددی میان آنها رد و بدل شد و سرانجام در سال ۸۴۳ «الملک الاشرف» درگذشت و پسر او بنام «الملک الظاهر» در جای او نشست و موافقت خود را با درخواست شاهرخ میرزا اعلام کرد .

شاهرخ با خوشحالی تمام پرده ای را که در شهر یزد توسط بافندگان پارچه یزدی بافته شده بود  و به هرات انتقال داده شده بود، همراه با صد نفر در سال ۸۴۸ به مصر فرستاد و پادشاه مصر ضمن استقبال شایسته از ایرانیان، آنها را در همان سال همراه با حاجیان مصر به مکه اعزام کرد و در آن سال پرده ایرانی بافته شده در یزد بر قامت کعبه افراشته شد.

یزدفردا:علی آبادی خبرنگاریزدفردا :

خریداری و وقف  10 آبادی در مصر  برای تامین هزینه تهیه پرده خانه خدا

از زمانی که عثمانی ها بر حجاز و مصر مسلط شدند، تهیه پوشش کعبه در انحصار آنان بود آنها پرده کعبه را در مصر از محل اوقافی که برای این منظور بود، آماده و ارسال می کردند. در عهد سلیمان شاه بن سلیمان خان اوقاف کعبه در مصر، مخارج پرده را تأمین نکرد و لذا سلیمان شاه ۱۰ قریه دیگر در مصر خریداری کرد و بر اوقاف کعبه افزود.

 برای این 10 قریه وقفنامه مفصلی تهیه شد و طی آن منافع حاصل از این ده قریه به تهیه پرده کعبه اختصاص یافت.به همین جهت بود که در مصر کارگاهی برای بافت پرده کعبه تأسیس شد. این کارگاه نزدیک قصر سلطان بود و به «قصر الکسوة» شهرت یافت. رئیس دار الکسوه را «ناظر الکسوة» می نامیدند. هم اکنون نیز در قاهره محله ای به نام قصر الکسوة وجود دارد.

نام کدام سلطان  بر کسوه نوشته می شد

 رشدی صالح در تعلیقاتی که به کتاب "اخبار مکه ازرقی " دارد، می نویسد: تا سال 1333 عادت بر این بود که تنها نام سلطان عثمانی بر کسوه نوشته می شد ،‌ولی در این سال نام سلطان کامل حسین نیز که بر مصر سلطنت داشت ، در کنار نام عثمانی نوشته شد.

یزدفردا:علی آبادی خبرنگاریزدفردا :

تیرگی روابط مصر وآغاز بافت پرده کعبه در مکه و تعطیلی کارگاه در مکه

 
تا سال 1341 پرده همچنان از مصر می آمد که در این سال اختلافاتی میان مصر و حجاز به وجود آمد و پرده به مصر برگردانیده و در سال 1342 روابط دو کشور مساعد شد و باز پرده از مصر آمد و در سال 1343 عبدالعزیز آل سعود پرده ای از منطقه «احسا» تهیه کرد. در سال 1344 مجدداً پرده از مصر آمد.

در سال 1345 روابط میان مصر و حجاز دوباره تیره شد و پرده از مصر نیامد و عبدالعزیز پرده را تهیه کرد و در سال 1346 وی مؤسسه ای را جهت بافت پرده در محله "اجیاد " مکه تأسیس و از هند بافندگانی آورد تا اینکه کسانی از خود مکه این صنعت را یاد گرفتند.
 
بدین گونه اولین پوششی که در خود مکه بافته شد در سال 1346 بود. این پوشش از حریر طبیعی بود و رنگ مشکی داشت.

تا سال 1358 پوشش کعبه در همان کارگاهی که عبدالعزیز ساخته بود تهیه می شد تا اینکه دولت مصر از عبدالعزیز خواست اجازه دهد کسوه مجدداً از مصر حمل شود و عبدالعزیز این اجازه را داد و کارگاه مزبور تعطیل و بار دیگر پرده از مصر آمد و این کار تا سال 1382 ادامه داشت.

راه اندازی مجدد کارگاه بافت پرده در مکه و علت ان

 ولی در این سال میانه جمال عبدالناصر رئیس جمهور مصر و ملک سعود پادشاه عربستان به هم خورد و پرده کعبه از مصر تا بندر جده حمل شد ولی در اثر اختلاف میان مقامات سعودی و فرمانده کشتی مصری این کشتی که حامل پرده و حجاج مصری بود ، به مصر بازگشت.

  در آن سال سعودی ها در تلاش برای تهیه پرده کعبه به هند، پاکستان، سوریه و ژاپن سفر کردند ولی موفق نشدند اما وقتی به کارگاه تعطیل شده عبدالعزیز مراجعه کردند قطعه هایی را یافتند و از تنظیم آنها پرده کاملی آماده کردند و در دهم ذیحجه ۱۳۸۲ کعبه را با آن پوشانیدند.

از آن زمان تا کنون پرده کعبه در خود مکه تهیه می شود و محلی که اکنون برای بافت کسوه در نظر گرفته شده، در مدخل مکه در زمینی به مساحت صد هزار متر مربع قرار دارد و مشتمل بر آلات نساجی و بافندگی دستی و هم ماشین آلات جدید است.

مشخصات پرده خانه خدا

دهها کیلو طلا و نقره در ساخت آن استفاده می شود.
کارخانه ای که پوشش خانه خدا را تهیه می کند از بافتهای دستی و ماشینی همچنین افراد متخصص در این مورد خاص بهره می برد، بر روی این پوشش آیات قرآن مجید با خط زیبا و به شکل جالبی با نخهای طلا و نقره بافته می شود. به طوری که دهها کیلو طلا و نقره در ساخت آن استفاده می شود.
ارتفاع این پرده 14 متر و طول آن 47 متر می باشد و نواری که دور آن را در بر گرفته است از جنس مخمل و به عرض 95 سانتی متر و طول 45 مترو به 16 قسمت مربع شکل تقسیم شده که با طرح های اسلامی و آیات قرآن مزین گردیده و در فواصل معین عبارات " یا حی و یا قیوم " " یا رحمن و یا رحیم " و " الحمد الله رب العالمین "با رنگ طلایی و به صورت زربافت بر روی آن  نوشته شده است.

كمربند كعبه كه بر روي پرده نصب مي شود از 16 قسمت تشكيل شده و عباراتي مانند «يا حي يا قيوم» «يا رحمن يا رحيم» و «الحمدلله رب العالمين» برروي آن نوشته مي شود.
 
بر روی این نوار آیات قرآنی نوشته شده است که در فواصل معین عباراتی چون " یا حی یا قیوم" ، " یا رحمن یا رحیم" و " الحمدلله رب العالمین" با رنگ طلایی نوشته شده است.

پوشش" در" کعبه نیز از حریری است به ارتفاع ۵/ ۶ متر و عرض ۵/۳ متر و بر روی آن آیات قرآنی و تزئینات اسلامی با طلا و نقره پوشیده شده است.

یزدفردا:علی آبادی خبرنگاریزدفردا :

2تن وزن یک طرف پرده

پرده خانه خدا از ۵ قطعه تشکیل شده است که هر قسمت یک طرف کعبه را می پوشاند و قطعه پنجم هم در کعبه را در بر می گیرد ،پوشش درب کعبه نیز از حریری به ارتفاع 5/6 متر و طول 5/3  متر که بر روی آن نیز آیات قرآنی و تزیینات اسلامی به صورت زربافت کار شده است.بطوریکه هنگام نصب، وزن آن نزدیک به دو تن می رسد. و در هنگام تعویض آن از بالابر و  جرثقیل  استفاده می شود.

این پرده با همکاری کارخانه های داخل و خارج عربستان تهیه می شود؛بطور تقریبي ۷۰۰ کیلوگرم حریر، ۱۲۰ کیلوگرم طلا و ۲۵ کیلوگرم نقره در بافت پرده کعبه مورد استفاده قرار می گیرد.

200 بافنده ماهرپرده را در طول 8ماه می بافند

  در کارخانه بافندگی و تهیه این پرده که حدود 8 ماه با دست و ماشین طول می کشد بیش از 200 بافنده ماهر و افراد شایسته و کارآمد فعالیت می کنند.

در سال 1399 هجري قمري كارگاه پرده بافي بزرگتري در محله ام الجواد مكه احداث شد كه همچنان به كار خود ادامه مي دهد و  دراين كارگاه حدود 240 كارگر در طول يكسال مشغول بافتن پرده خانه خدا هستند.
كارگاه پرده بافي كعبه معظمه در چند كيلومتري مكه قرار دارد و هر ساله پرده خانه خدا در آنجا دوخته مي شود. ...

خانه خدا دو پرده دارد

   خانه كعبه علاوه بر يك پرده بيروني كه در معرض ديد عموم قرار دارد ،‌ يك پرده نيز در درون دارد . پرده بيروني سالي يكبار و در روز عرفه و پرده داخل كعبه هر دو سال يكبار تعويض مي شود.

5میلیارد تومان  و120 کیلو طلاهزینه بافت پرده

 هزينه بافت و ساير كارهاي آماده سازي پرده بيروني حدود 20 ميليون ريال سعودي معادل پنج ميليارد تومان اعلام شده است و در ساخت آن حدود 120 كيلوگرم طلا بكار مي رود.

یزدفردا:علی آبادی خبرنگاریزدفردا :

زری دوزی و کتیبه دوزی هدیه ماندگار ایرانیان بر پرده
 يك نكته مهم دربافت وآماده سازي پرده خانه خدا ، زردوزي كتيبه هاي آن است كه هنري ايراني مي باشد و گفته مي شود زماني كه ايراني ها آماده سازي پرده خانه خدا را برعهده داشتند ، مورد استفاده قرار گرفت و بعدها به بخشي از ظرايف پرده مبدل شد.

يکي از صنايع دستي تزئيني ـ کاربردي ايران کتيبه‌دوزي نام دارد که در لغت به معناي قطعه‌اي از جنس کاشي و پارچه است که با استفاده از انواع خطوط، آيه و شعار روي آن، سر در اماکن مقدسه و متبرکه را زينت مي‌بخشد.
 کتيبه‌دوزي به دوختي اطلاق مي‌شود که در آن از طرح‌هايي مانند آيات قرآن، اسامي مقدس، اشعار و داستان‌هاي حماسي با خطوط ثلث، طغري و نستعليق بهره گرفته ‌شود و با استفاده از نخ‌هاي سرمه، مليله، نقده و يا نخ گلابتون، به وسيله سوزن روي پارچه اجرا شود.

به روايت تاريخ، 115 سال پيش از ميلاد مسيح، بنا به يك سنت، دولت چين براي سر به مهر آوردن همسايگان، قطعاتي از پارچه اي زربفت و زري دوزي شده را همراه با نمايندگاني به ايران فرستاد. 723 سال بعد، يعني در سال 628 ميلادي، هنگامي كه "هراكلوس " دستگرد را تصرف و غارت كرد، گرانبهاترين غنايمي كه به دست آورد، زردوزي هاي ايراني بود. همين روايت تاريخي باعث شد تا اين تصور در اذهان بنشيند كه نخستين بار زردوزي از چين به ايران راه يافته، حال آن كه نتيجه كاوش هاي باستان شناسي در روسيه حكايت از آن دارد كه در سده سوم پيش از ميلاد زردوزي و توليد پارچه هاي زربفت در ايران رواج داشته و ايرانيان با نخ هاي زريني كه به ظرافت تابيده شده بود، تصوير برگ مو و پيچك را بر روي پارچه هاي پشمي مي دوختند. قرن ها بعد، بيزانس، همسايه ايران، با تقليد از فرآورده هاي ايراني سوزن دوزي هايي عرضه كرد كه مرغوبيت آن بيشتر بود و رنگ هاي خيره كننده برتري داشت.
با هجوم مغول ها، عناصر هنر چيني نيز به زردوزي ايران راه يافت و اگرچه هيچ اثري از زردوزي هاي اين دوره در دست نيست، اما ادامه آن قطعاً  به قرن 15، 16 و 17 ميلادي كشيده؛ چه آن كه " شاردن " در سياحت نامه خود، بارها ظرافت زردوزي ها و گلدوزي هاي ايراني را، كه به رغم خودش برتر از گلدوزي هاي اروپاييان و تركان بوده، ستوده است.توليد زري دوزي كه در نقاط مختلف ايران به كم دوزي ، گلدوزي ، برودري دوزي و كمان دوزي شهرت دارد، شاخه اي از هنر ظريف دوزيه (EMBROIDERY) محسوب مي شود و در گذشته در بيشتر نقاط ايران رواج داشت، اما اكنون استان هرمزگان و به ويژه شهرهاي بندرلنگه، بندرعباس و ميناب از مراكز عمده توليد آن به شمار مي آيند.

 گلابتون دوزي پس از اسلام، در ابعاد بيشتري در اقصي نقاط ايران رواج يافت و به خصوص از قرن سوم آذين و تزيين پرده خانه خدا شد.

یزدفردا:علی آبادی خبرنگاریزدفردا :

روپوش حجرالاسود مزین به هنر ایرانی
 هنرمندان شوش و شوشتر موظف به تهيه 12 تخته روپوش حجرالاسود در تمام مدت سال بودند. جنس پرده ها مخمل مشكي بود و تزئينات روي آن، كتيبه دوزي، شمسه دوزي، كمنددوزي، گلابتون دوزي، ده يك دوزي را شامل مي شد كه معمولاً  همگي با نخ هاي گلابتون عياردار دوخته مي شد. اين كار تا سده دهم هجري به عهده هنرمندان ايراني بود، اما از آن پس به عهده كشورهاي عثماني، مصر و ديگر كشورهاي اسلامي گذاشته شد.

پارچه پرده کعبه را کدام کشور هدیه می کند و پرده قبلی چه می شود؟

پارچه حریر این پرده را هر سال یکی از کشورها هدیه می کند و پرده قبلی نیز به رؤسا و سران کشورهای اسلامی اهدا می شود.

 یکی از آثار برجسته موجود در مجموعه سعدآباد که در طبقه دوم موزه تاریخ معاصر به نمایش گذاشته شده است ، بخشی از پرده خانه خدا می باشد که در دوره پهلوی دوم در سال 1345 از طرف کشور عربستان به ایران هدیه شده است. این بخش از پرده خانه خدا ، قطعه ای از نوار دور خانه خدا به طول 2متر و70   سانتیمتر  و عرض 90 سانتیمتر میباشد . جنس آن از مخمل و دور تا دور آن با طرح گل و برگ نقره دوزی شده است و در وسط آن آیاتی از قرآن کریم با خط ثلث طلا دوز شده است .

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا